In tegenstelling tot provincies zoals Zuid-Holland, waar het zoeken is naar zelfs het allereerste echte gravelpad, is het oosten en noorden van Nederland rijkelijk bedeeld met deze avontuurlijke routes. Tijdens ons recente bezoek met Cycling Destination in Groningen, werden we ook uitgedaagd om een mooie gravelroute te vinden. In Nederland voert de Achterhoek, dat schilderachtige stukje Gelderland tussen de IJssel en de Duitse grens, de boventoon. In deze regio zijn de mooiste gravelroutes te ontdekken. Eerder verkende explorer Nynke dit gebied al en haar verslag kun je hier lezen. Deze keer besloot ik zelf op ontdekkingstocht te gaan. Dat het een ware ontdekkingsreis zou worden, was iets wat ik van tevoren niet had kunnen voorspellen. Benieuwd naar mijn ervaringen? Ontdek het allemaal in mijn nieuwste artikel: “Gravelroutes in Gelderland: Verkenning van de Strade Bianche Achterhoek!”
tekst en foto’s: Sander Kolsloot
Hengelo -> Gelderland
Zo’n 25 jaar geleden, speelde ik eens een jeugdtoernooi met een groep jonge gasten. Eentje daarvan kwam uit Hengelo, Gelderland. Het stond er specifiek bij vermeldt. Dat dit niet om het ‘grote’ Hengelo ging, maar om een wat minder bekend dorp, in de Achterhoek. Ook toen heb ik even goed moeten zoeken waar het ook alweer lag. Net boven Zelhem, in de gemeente Bronckhorst, waar je de kleinste stad van Nederland kunt vinden. Het gelijknamige Bronckhorst telt slechts 90 inwoners. Nee, Giovanni is er niet een van. Dit is de spreekwoordelijke poort tot de gravelhemel die liefkozend ‘Strade Bianche Achterhoek’ wordt genoemd. Een goede hemel kent meerdere poorten en er is vast ook een achterdeur. Vandaag kies ik voor de ingang via Hengelo.
Lange witte stroken
De koosnaam voor deze gravelroute in Gelderland, Strade Bianche Achterhoek, is niet voor niks. De start van de route is nog over asfalt en een paar honderd meter door het inspirerende industrieterrein van Hengelo. Vrij rap daarna gaat het de velden in. In Utrecht kennen we leuke gravelpaden (je kunt koninklijk gravelen rondom Soestdijk), maar dit is een verademing. Lange witte stroken, zonder dat je een huis, een mens of een dier in het zicht hebt. Variërend van stroken in het bos tot de karakteristieke boerenweggetjes. Weggetjes die hier niet al geasfalteerd zijn vanwege de behoefte van juppige bewoners. Wat iedereen ook vertelt: het is waar. Het is hier donders mooi. Of is dat dan weer Twents?
Coulissenlandschap
Als je zoekt op mooie gravel- en racefietsroutes, dan lees je veel over het karakteristieke coulissenlandschap. Voor de scrabbelaars onder ons is dit er eentje om te onthouden. Voor de gravelaars: je hebt prachtige paden die gemarkeerd worden door bomen en dat vele rijen achter elkaar. Het geeft schitterende plaatjes en bovenal biedt het bescherming tegen de zon op de warmste dagen. Toch zou ik adviseren om wel vroeg op de dag te starten. Het zal hier nooit zo druk worden als in de Noord-Hollandse duinen op een zondagmiddag, maar de rust en ruimte op een zaterdagochtend is bizar. Met een randstedelijke bril op, dat wel natuurlijk.
Ruurlo
De route van vandaag voert langs het veelzijdige Ruurlo. Een stop bij het prachtige kasteel is eigenlijk een must. Niet alleen vanwege de schoonheid van dit pand, maar ook vanwege de MTB/gravelroute die er vrij strak langs loopt. Het biedt een extra mooie ‘backdrop’ voor foto’s. Vanaf daar is het verder de bossen en velden in. Er is afwisseling tussen verhard en onverhard. Na Ruurlo moet je een wat langer stuk overbruggen over de weg. De kans dat je 100% gravel kunt rijden in Nederland is bijna 0. In de route zitten nog een paar mooie ‘komootjes’. Dat je ergens staat en denkt, moet ik nu serieus hier links? Het paadje langs de sloot is wat smal en verderop is er wel een sloot, maar eigenlijk geen paadje. Ach ja, dat is dan de charme van de explorer uithangen.
Over the top
De prachtige gravelroute in de Achterhoek gaat verder en steeds vaker zie ik het bordje ‘u bevindt zich op privé-terrein’. Toch vriendelijk dat de landheren en jonkvrouwen hun prachtige achtertuin openstellen voor ons. Je vindt hier vooral hard gravel, maar soms kom je een zandpad tegen. Dan is het wat extra stoempen, maar ook daar kom je snel doorheen. Wat vooral bijblijft is: genieten. Net na mijn halverwege punt word ik overmoedig. Op een stukje dat op Komoot als ‘mooi gravelpaadje’ wordt gemarkeerd gaat het mis. Ik schat een bocht verkeerd in en glij hard onderuit. Resultaat? Een diepe jaap in de knie, een geschaafde schouder, wat blauwe plekken en voornamelijk een gebroken moraal. Ik lap mezelf even wat op, zet m’n shifter recht en spuit de wonden schoon. Dat wordt pijn lijden.
Helga van de voetbal
De keus is snel gemaakt. Meer gravel betekent meer stof en dat komt allemaal in de wonden. Snel naar huis over rechte asfaltwegen is het alternatief. Met nog zo’n 10 kilometer te gaan kom ik in Zelhem langs de plaatselijke voetbalvereniging. Ik zie een hoop volk en in mijn hoofd is altijd blijven hangen (weer die jeugdtoernooien): dan is er ook een EHBO-er aanwezig. Ik parkeer de fiets voor de kantine en wordt uiteindelijk geholpen door Helga. Een kordate dame die mij even kort monstert en al snel zegt: ‘komt wel goed’. De wond wordt goed ontsmet, verbandje eromheen en met wat huis-tuin-en-keuken tips is het geregeld. De meiden die staan te wachten voor het intapen kijken een beetje bedremmeld. Blijkbaar heb ik een flinke oorlogswond. Ach ja, het hoort erbij.
After the ride
Hoewel mijn rit dus wat werd afgekapt door de val heb ik ook op het laatste deel nog mooie gravelpaden gereden. Het is werkelijk waar schitterend hier en wat ik al aangaf: je komt nauwelijks iemand tegen. Bijna geen auto’s, geen andere fietsers, zelfs geen e-bike stellen die breeduit over de smalle fietspaden rijden. Het aantal ontmoetingen en korte ‘hoi’ momenten kan ik op twee handen tellen. Ik vind dat wel een pluspunt.
Gravelroute in Gelderland: Strade Bianche Achterhoek
Kriebelt het bij jou ook om deze route eens te verkennen? Het Komoot-bestand vind je hieronder. Als je meer inspiratie voor prachtige routes in de Achterhoek zoekt, dan hoef je alleen maar een kijkje te nemen op de website van Outdoor Achterhoek. Hier tref je een scala aan diverse routes aan, voornamelijk startend vanuit Lochem en rondom Zeddam. Of je nu geïnteresseerd bent in gravel- of race-avonturen, er is voor ieder wat wils. Ondanks mijn valpartij, kan ik oprecht zeggen dat ik heb genoten van deze ervaring!
