Als een traag bewegend gevaarte trekt de wit-turkoois gekleurde dieselboemel door het vlakke, uitgestrekte landschap. De trein richting Roodeschool is een begrip. De meest noordelijke spoorlijn. In de wijde omgeving is er slechts een boerderij en een spoorwegovergang te bekennen. Verderop kun je het volgende station ontwaren: Warffum. Via Usquert, Uithuizen en Uithuizermeeden richting eindpunt Roodeschool. Windkracht 6 blaast uit het noordoosten over de velden. Het is fris, haast guur voor de eerste vrijdag in april. Dit is Groningen zoals Groningen hoort te zijn.
Terwijl we de wind trotseren op de fiets vragen we ons wel iets af. Als producten van een randstedelijke opvoeding zijn wij niet gewend aan zoveel ruimte. Dus wat brengt mensen hier in het noordelijkste deel van Nederland? Is dat de rust? Is dat de aanwezige natuur? Het eten? Of toch iets anders? Het is voor ons een begin van een mooie zoektocht. Eentje die langs een slagerij, een borg, kerkjes, akkervelden en de prachtige Noordkaap leidt. Op zoek naar de ziel van de Wadden.
Duurzaam vakmanschap
Terwijl wij de winkel van de Waddenslager in Uithuizermeeden binnenstappen worden wij vrolijk welkom geheten door een op het oog en qua stem echte Groningse. Petra, mede eigenaar van dit bedrijf, evenals de bijbehorende varkensboerderij, doet haar werk met veel vreugde. In een wereld waar de vraag naar duurzaam en lokaal steeds sterker wordt, heeft deze duurzame slagerij zijn plek verworven. Met oog voor mens en dier worden de producten met liefde bereid. Zoals Petra het mooi verwoordt: ‘van big tot bord faciliteren wij het proces’. De varkens en kippen (vanwege de griep zijn die even niet verkrijgbaar) krijgen een volwaardig leven. Mocht je graag een stukje vlees willen eten, dan is dit wel het adres in het waddengebied.
Hoe langer we blijven praten, hoe meer ik waardering krijg voor de manier waarop ze dit doen. In de winkel zijn Rita, Anouk en ook Hans aanwezig. Hans zou op de Nederlandse TV beslist ondertiteling krijgen, hoewel dat helemaal niet nodig is. Ik word eerst nog wel achterdochtig aangekeken. ‘Leuk hoor allemaal, maar wie zijn jullie eigenlijk?’, vraagt hij op de man af. Ik moet lachen. Hier houd ik wel van. Ik grap dat we voor het Roodescholer weekblad schrijven. Die bal krijg ik snel terug. Na een vragenvuur en een mooie opsomming van bekende lokale mediahelden komen we tot de kern. We schrijven over fietsen en willen graag wat over de slagerij en het werk weten.
Hans blijkt een vlotte prater, die nog steeds in de slagerij werkt, waar hij ruim 43 jaar geleden eigenaar van werd en die hij acht jaar geleden over heeft gedaan. De slagerij zelf bestaat op 27 april 2022 precies 100 jaar. De opa van Hans heeft het bedrijf gestart. Zelf heeft hij met z’n broer 35 jaar de tent gerund. Waar zijn broer nu is? ‘Die woont in een dikke villa’. Bulderende lach. Om daarna ineens te zeggen: ‘Maarreh, zijn we hier klaar? ik heb nog werk te doen en als ik met jullie praat, dan gebeurt er niks’.
Noordkaap
Terwijl de wind steeds heviger begint te blazen, wordt het met de seconde kouder op de fiets. Een gezin rent verderop met z’n allen de dijk op bij de Noordkaap om even naar de Waddenzee te kijken. Windmolens vormen een harmonieus geheel met het landschap. Alsof ze hier al tijden horen te zijn, niet hier neergezet om onze onstilbare honger naar vooruitgang en de vraag naar energie te stillen. Het heeft iets magisch om hier te staan. Net zoals op Land’s end of John O’Groats. Aan de andere kant heb je hier ook heel goed zicht op de Eemshaven. De eerste veerboot naar Noorwegen ligt al voor anker. De dampende pijpen van de centrale naast deze haven doen een beetje afbreuk aan het landschap hier.
Als het gezin vertrokken is, keert de stilte en rust weer terug. We zijn alleen en kunnen niet anders dan foto’s maken op deze bijzondere plek. Het vogelkijkpunt is er eentje voor fijnproevers. De drie zeemeeuwen die bij ons voorbij komen gaan het verschil niet maken. Als de snijdende kou ons te veel wordt, trekken we verder. De ziel van de Wadden begint steeds meer vorm te krijgen. Het is genieten.
Schatkamer
Een heuse allee met bomen aan beide zijdes leidt naar de statige Menkemaborg. In deze streek zijn er eigenlijk geen kastelen te vinden. Hier vind je borgen. Kastelen, maar dan anders. Menkemaborg is zo’n voorbeeld. Ooit opgezet als verdedigingstoren, later uitgebreid tot een statig woonhuis. Nu doet het dienst als museum. Het aanpalende Schathoes is inmiddels omgezet in een sfeervol restaurant met een no-nonsense attitude. De keuken van dit restaurant heeft vijf sterren. Met een knipoog naar de vijf koks die er werken. Een glimlach verschijnt automatisch op je gezicht.
Robert is een man van de streek. Hij gebruikt geen woord te veel. Sommigen noemen dat kortaf. Je kunt ook zeggen, dat hij heel efficient communiceert. Eigenlijk vanuit het niets komt hij in beeld. Of hij wat moet vertellen over de ruimte. Hij heeft wel haast. Auto. Garage. Geen probleem. In de korte rondleiding worden we veel wijzer. Over de functie van de ruimte (grote keuken, knechtenverblijf, bierbrouwerij en meer), de oude woonkamer van de laatste bewoner (Rijntje Dijk) en de theekamer Terug in het restaurant zien wij nog een glimp van deze ruimte. In de grote restaurantruimte hangt een foto boven de bar van een gezin. De familie Dijk? Dat is onduidelijk. Eigenlijk weet niemand wie het precies is. Een mooie toevoeging aan deze sfeervolle plek. Hoe het eten smaakt? Met liefde gemaakt. Vijf sterren.
Kerken, akkers en bevingen
In Huizinge schudt de aarde op haar grondvesten. Letterlijk. Dit is het epicentrum van de aardbevingen die de mensen in dit gebied kopzorgen geeft. Een gehucht dat bestaat uit vier straten, een kerk en een huiskamercafé. Waar de tijd langzamer lijkt te gaan dan in andere delen van het land. Waar eenieder elkaar door en door kent. Hier trekken jongeren na hun jeugd weg om later terug te komen. Als dat nog kan, met de schuddende grond. Toeval of niet, maar op de dag van onze tocht is er een aardbeving in het verderop gelegen Zeerijp. Cafe Nastrovja zal even geen pinten schenken.
Kerkjes
Het waddengebied kent vele prachtige plekken. Velen zijn verbonden met het geloof, zoals overal in de wereld. We kijken met z’n allen naar kerken, moskeeën, tempels en andere gebedshuizen. Elk heilige plek heeft zijn eigen signatuur. De kerkjes van Groningen zijn uniek. De een weer net even anders dan de andere. Soms staan ze geheel vrij, haast in het open veld, maar toch een belangrijk onderdeel van de dorpskern. Al sinds ik jong ben zoek ik graag naar deze plekken. Het blijft bijzonder om te zien hoe oude gebouwen zijn gevormd. Zelfs in de 18e eeuw was het bouwen van een kerk een investering van tijd, geld en materiaal. Elke kerk vertelt een verhaal. Ze geven de omgeving hun ziel. De ziel van de Wadden kun je het beste zien door deze mooie, kleine, bijzondere gebouwen.
Basecamp Winsum
Voor deze trip is Winsum ons basecamp. Op recreatie Marenland zijn we in goede handen. Het aanpalende restaurant ‘De Jongens uit de Buurt’ zorgt voor de innerlijke mens. Ontbijt, diner en alles er tussen in. Sfeervol, maar zonder veel poespas. Precies goed ook voor deze omgeving. Het zit er standaard vol. Het Scandinavisch chalet is van alle gemakken voorzien. Wel zo handig met alle spullen die mee moeten op zo’n trip. Winsum is een goede, centrale plek in het noordoostelijk waddengebied. Groningen is dichtbij, maar ook de waddenkust en de oostelijke Eemsdelta is goed bereikbaar. Zo kun je vanuit hier heerlijk fietsen in het waddengebied
Route van de dag
Onze route bracht ons langs bijzondere plekken in het waddengebied. De Noordkaap, Middelstum, Uithuizermeeden, maar ook dorpen als Holwierde, Losdorp en Zeerijp. De kerk van Eenum diende als achtergrond voor een paar prachtige foto’s. Al met al is het hier genieten geblazen. Kom jij ook fietsen in het waddengebied?
