Bolzano is cycling. Met deze slogan wil de bruisende stad in de provincie Zuid-Tirol zich nadrukkelijk profileren. Qua locatie kun je het haast niet beter treffen. De Dolomieten liggen letterlijk aan je voeten en er is zoveel keus dat je bij voorbaat bijna de weg kwijt bent. De stad is ook de thuisbasis voor de bekende Giro Delle Dolomiti (GDD). Niet te verwarren met de Maratona Dles Dolomites, die vanuit Alta Badia vertrekt. De Giro Delle Dolomiti is een meerdaagse etappe koers, waar je als amateurfietser aan mee kunt doen. Sterker nog, je kunt ook slechts 1, 2 of 3 losse etappes fietsen. Allemaal met start en finish in Bolzano. Waarom Jij de Giro Delle Dolomiti moet fietsen, dat leggen we je uit!
Tekst en foto’s: Sander Kolsloot
Bruisende stad aan de rivier
Bolzano (of Bozen) is een middelgrote stad met iets meer dan 100.000 inwoners. Bij veel Nederlanders is de stad bekend als ‘de afslag richting de Dolomieten’, ‘de eerste stad in Italië op weg naar het Gardameer’ en meer van zulke typeringen. Wat ons betreft zeer onterecht. Want de stad heeft alles om een perfect basecamp te zijn voor jouw fietsvakantie. ’s Ochtends trek je erop uit op de fiets en na jouw fietsrit ga je genieten van alles wat deze stad te bieden heeft.
Dolomieten marathon
Voor de fietsers onder ons is Bolzano eerst en vooral de stad van de Giro Delle Dolomiti oftewel de Dolomietenmarathon. Dit schitterende event is mede de reden om te gaan fietsen in Zuid-Tirol. Deze etappe cyclo bestaat uit 6 verschillende etappes die grotendeels ‘in gruppetto’ gereden worden. Inclusief motorescorte, wild gesticulerende Italiaanse koersdirecteur en goed verzorgde stops. Tussendoor zijn er getimede segmenten, die uiteindelijk zorgen voor een ranglijst. Er is een prijs voor de dagwinnaar in verschillende klassementen en uiteraard voor de eindwinnaar. Je kunt alle dagen deelnemen of een aantal losse etappes doen. Qua organisatie doet het zeker niet onder voor bijv. een Maratona.
Dolomieten
We fietsen vandaag een mooie etappe naar de Rosengarten. Enige parcoursverkenning vooraf leert ons dat er een mooie lange beklimming inzit, met een soort tussenplateau. Je klimt naar bijna 1700m hoogte, alwaar je een schitterend panorama hebt over de omliggende dolomieten. De typische puntige bergen zijn een prachtig decor voor de lunchstop. Daarna is het rustig afdalen alvorens nog de haarspeldbochten van de Obergummer op ons wachten.
Goed-voor-mekaar-show
Bij de start is alles goed geregeld. Het beursterrein van de Fiera biedt genoeg ruimte voor iedereen. Je kunt er ’s ochtends een kop koffie krijgen en een typisch Italiaans ontbijt. Daarnaast haal je je rugnummer hier op, je kunt je tas achterlaten die bij de verschillende stops ook weer te gebruiken is (zodat je niet per se alle jasjes en troep mee hoeft te zeulen op je rug). Het enige vreemde is het opspelden van een rugnummer. Met het stuurbordje en een timer aan je zadel lijkt dat wat overbodig.
Ready, set, go!
De start, vandaag om 09:00 wordt voorafgegaan door de korte huldiging van dagwinnaars en het voorstellen van wat prominenten. Vanaf dan gaan we achter de volgauto in een peloton de stad uit, richting Prato Isarco en vanaf daar via de lange route richting Tiers en door naar de top. Het is warm, ook al zo vroeg ’s ochtends. De temperatuur zal rap richting de dertig graden gaan en goed drinken is dus wel aan te raden. De sfeer is gemoedelijk en het is fijn om niet gelijk vol te moeten geven. De begeleiding van motoren is ook prettig, het zorgt ervoor dat je niet bang hoeft te zijn dat er een Italiaanse gek nog even binnendoor gaat inhalen als je niet oplet. Of dat je bijna de kant in wordt gedrukt door een inhalende tegenligger.
Lang, langer, langst
Vanaf Prato Isarco is de gekozen klim 25 kilometer lang, met een lang vlak/dalend tussenstuk. Over de hele klim gaat het aan 5,6 % maar met een kilometer aan 11,7% en lange stukken boven de 10 is het echt geen walk in de park. De eerste zeven kilometer gaan erg lekker. Ik heb ‘goede benen’ vandaag en kan de kop van de groep, 300 man groot, goed volgen. Al vrij snel heb je zicht op het dal. Aan de overkant van het dal kun je dorpjes als Collalbo, bekend van de schaatstrainingskampen, mooi zien liggen. Ook de wijngaarden die zich tegen de randen van de vallei hebben genesteld zorgen voor een mooi sfeerbeeld. Ook in het najaar ziet dit er, met de herfstkleuren schitterend uit.
We slingeren omhoog en naarmate we wat verder van de vallei verwijderd zijn wordt het uitzicht echt anders. Alleen maar berg en bergweides om ons heen. Mooi groen, goed asfalt. Het is echt een feest om hier te rijden. De beklimming loopt hier ook niet extreem steil, dat helpt ook bij het fietsgenot.
Eerste stop
De beklimming is totaal 25km lang, maar bestaat uit twee delen. Na het eerste deel volgt een stukje geleidelijk afdalen tot aan de eerste stop. Hier is een waterfontein, zoals in vele Italiaanse dorpjes. Verder is er sportvoeding en koeken te verkrijgen. Prima catering, ook met de stukken fruit die te verkrijgen zijn. Iedereen komt even bij van het eerste stukje klimmen. Op een gegeven moment roept de wedstrijdleiding om dat we weer gaan verzamelen voor het tweede deel. Dat is het zwaardere deel waar ook de timing aangezet wordt. Belangrijk voor de klassementen mannen en vrouwen. Je merkt dat dat toch wel speelt, iedereen praat een beetje over zijn/haar positie. Voor ons niet belangrijk, maar leuk om te merken.
Pijn lijden, met een grote P.
Als we weer achter de koersdirecteur zitten rollen we gezamenlijk naar de start van de timing. Als de auto wegrijdt en iedereen ‘los’ mag, merk ik ineens waarom dit deel gekozen is voor het wedstrijdgedeelte. Wat. Een. Hel. Als je net 15 minuten hebt stilgestaan en je moet daarna direct aan 12% tot uitschieters met 16-17% beginnen, dan sta je letterlijk in de ‘Parcheggio’ zoals Renaat Schotte dat zo mooi kan zeggen. Het is niet fraai om te zien, ik hark naar boven en wordt links en rechts ingehaald door fitte oude mannen. Pijnlijk.
Naar de top toe wordt het wat minder steil en kan ik ook weer wat om me heen kijken. Op bijna 1800 meter is het een mooi gezicht. De typische Dolomieten vergezichten doen de pijn even vergeten. Bij de finish van dit stuk worden we nog even luid aangemoedigd en daarna is het nog een klein stuk door naar de tweede stop. Een ruime vlakte waar verschillende tentjes staan met o.a. apfelstrudel (winnaar!) en genoeg eten en drinken voor iedereen. Omdat het deze dag heel warm is, zoekt iedereen toch naar schaduw. Bushokjes en een paar EZ-up tenten bieden uitkomst.
Gummer
Na een stop van ongeveer 30 minuten klinkt weer het sein om te verzamelen. De koersdirecteur hangt al bellend uit het raam van de auto. Typisch Italiaans, dat doet wel iets voor het sfeertje. Na een gecontroleerde afdaling, waarbij er toch idioten zijn die een supertuck doen, in een groep, draaien we op een rotonde richting de ‘sprint’. Een korter getimed stuk op de beklimming van de Gummer. Een mooie slingerweg vanuit Cardano. Het is een mooie spot voor foto’s. Het sprint gedeelte laat ik even aan anderen over. Ik merk dat ik de inspanning wat lastiger verteer. Ik rij gecontroleerd naar boven en bij de afslag richting Obergummer draaien we juist linksaf richting het planetarium. Dan glooit het nog een beetje alvorens we in Cornedo weer gegroepeerd worden.
Finish
Na een mooie lange dag op de fiets rollen we tussen 14u en 15u ’s middags weer onder escorte Bolzano binnen. Bij de finish ontstaat er een run op de maaltijd, die bestaat uit rundvlees met speckknödel. Een lokale hartige specialiteit die in combinatie met de salade voor de broodnodige calorieën zorgt. Iedereen gaat op bankjes zitten en napraten over de dag die geweest is. Een mooie afsluiter zo.
Route van onze etappe
Onder de indruk
Ik ben onder de indruk van dit event. Alles lijkt supergoed geregeld. Ook tijdens de rit zijn er meerdere motoren en ondersteunende voertuigen met water, mechanische en medische hulp. Niemand wordt aan z’n lot overgelaten en door de controle en begeleiding kun je echt lekker vrijuit fietsen. Zelf zou ik graag nog wat minder gecontroleerd dalen, maar gezien de fietskunsten van vele anderen denk ik dat controle beter is :).
Praktisch
Als je gaat fietsen in Zuid-Tirol, dan heb je meerdere opties. Bolzano is goed te bereiken met de auto, het vliegtuig en de trein. Je kunt via Innsbruck met de Nightjet naar Bolzano gaan. Als je ‘s-avonds om 20.00 in de trein stapt op Utrecht centraal ben je om 11:30 de volgende ochtend middenin Bolzano. Je kunt zelfs je fiets meenemen! Met de auto is het een volle dag rijden, ook weer via Innsbruck en de Brennerpas. Als je wilt vliegen is de beste optie om op Verona te vliegen en vanaf daar de trein te pakken. Die doet er ongeveer 2 uur over.
Verblijf in de stad
Bolzano heeft vele hotels en appartementen. Ook in de omgeving kun je genoeg mooie plekken vinden. In het Hotel Scala Stiegl, met zwembad, opbergruimte voor de fiets en een goed ontbijt ben je zo de stad uit en rijd je richting de Dolomieten. Het hotel heeft een eigen fietsenkelder, afspoelplaats en ook routes. Zo is fietsen in Zuid-Tirol heel fijn. De stad zelf heeft ook genoeg vertier te bieden. Uiteraard is Bolzano de stad van Ötzi, de ijsman die in de bergen ontdekt is en in het archeologisch museum tentoongesteld is. Een fantastische tentoonstelling om te bezoeken. Klaar met Otzi? Neem een aperitief op Piazza Walther, de trekpleister voor de locals, ga dineren in een van de vele mooie restaurants, zoals Löwengruben, Hotel Citta, Il Corso of bij Italia & Amore voor een heuse pasta experience.
Wijndomein in de stad
Je kunt in Bolzano niet om de wijncultuur heen. We mogen op bezoek bij Schmid Oberrautner. Een schitterend wijndomein met appartementen, middenin de stad. Er groeien aan de takken nog wat mooie ‘Lagrein’ druiven, naast ‘St Magdalener’ de druif van de stad. Het is vrij bijzonder dat een stad niet één, maar zelfs twee druivensoorten heeft. Vele voorbeelden zijn echt verbonden aan een regio of een stad. Soave, Valpolicella, Chianti.
