Waar in provincies als Zuid-Holland het eerste echte gravelpad nog gevonden moet worden, is het oosten en noorden van het land beter bezaaid. Hoewel, toen wij met Cycling Destination in Groningen waren, hebben we ook wat meer ons best moeten doen. In de Achterhoek, het stukje van Gelderland dat tussen de IJssel en de Duitse grens ligt ingeklemd, kun je een paar prachtige gravelpaden vinden. Al eerder was explorer Nynke in die regio, haar verslag lees je hier. Dit keer ging ik zelf eens op avontuur. Dat het een avontuur zou worden, had ik vooraf niet gedacht. Hoe het verliep? Dat lees je in Gravel in Gelderland: Strade Bianche Achterhoek!
tekst en foto’s: Sander Kolsloot
Hengelo -> Gelderland
Zo’n 25 jaar geleden, speelde ik eens een jeugdtoernooi met een groep jonge gasten. Eentje daarvan kwam uit Hengelo, Gelderland. Het stond er specifiek bij vermeldt. Dat dit niet om het ‘grote’ Hengelo ging, maar om een wat minder bekend dorp, in de Achterhoek. Ook toen heb ik even goed moeten zoeken waar het ook alweer lag. Net boven Zelhem, in de gemeente Bronckhorst, waar je de kleinste stad van Nederland kunt vinden. Het gelijknamige Bronckhorst telt slechts 90 inwoners. Nee, Giovanni is er niet een van. Dit is misschien wel de poort tot de gravelhemel die liefkozend ‘Strade Bianche Achterhoek’ wordt genoemd. Uiteraard kent een goede hemel meerdere poorten en is er ook een achterdeur, maar wij maken vandaag gebruik van deze poort.
Lange witte stroken
De koosnaam Strade Bianche Achterhoek is niet voor niks. De start van de route is nog over asfalt en een paar honderd meter door het inspirerende industrieterrein van Hengelo. Vrij rap daarna gaat het de velden in. In Utrecht kennen we leuke gravelpaden, maar na een aantal keer het Let de Stigter pad is dit een verademing. Lange witte stroken, zonder dat je een huis, een mens of een dier in het zicht hebt. Varierend van stroken in het bos tot de karakteristieke boerenweggetjes. Weggetjes die hier niet al geasfalteerd zijn vanwege de behoefte van juppige bewoners. Wat iedereen ook vertelt: het is waar. Het is hier donders mooi. Of is dat dan weer Twents?
Coulissenlandschap
Als je zoekt op mooie routes, dan lees je veel over het karakteristieke coulissenlandschap. Voor de Scrabbelaars onder ons is dit er eentje om te onthouden. Voor de gravelaars: je hebt prachtige paden die gemarkeerd worden door bomen en dat vele rijen achter elkaar. Het geeft schitterende plaatjes en bovenal biedt het bescherming tegen de zon op de allerheetste dagen. Dan nog zou ik adviseren om wel vroeg op de dag te starten. Het zal hier nooit zo druk worden als in de Noord-Hollandse duinen op een zondagmiddag, maar de rust en ruimte op een zaterdagochtend is bizar. Met een randstedelijke bril op, dat wel natuurlijk.
Ruurlo
De route van vandaag voert langs het veelzijdige Ruurlo. Een stop bij het prachtige kasteel is eigenlijk een must. Niet alleen vanwege de schoonheid van dit pand, maar ook vanwege de MTB/gravelroute die er vrij strak langs loopt. Het biedt een extra mooie ‘backdrop’ voor foto’s. Vanaf daar is het verder de bossen en velden in. Er is afwisseling tussen verhard en onverhard. Na Ruurlo moet je een wat langer stuk overbruggen over de weg. Het is niet anders. De kans dat je 100% gravel kunt rijden is bijna 0. In de route zitten nog een paar mooie ‘komootjes’. Dat je ergens staat en denkt, moet ik nu serieus hier links? Het paadje langs de sloot is wat smal en verderop is er wel een sloot, maar eigenlijk geen paadje. Ach ja, dat is dan de charme van de explorer uithangen.
Over the top
Het draait verder en langzaamaan zie ik vaker het bordje ‘u bevindt zich op privé-terrein’ voorbij komen. Toch vriendelijk dat de landheren en -dames hun prachtige achtertuin openstellen voor ons. De paden zijn over het algemeen hard gravel, maar soms kom je een zandpad tegen. Dan is het wat extra stoempen en ploegen, maar ook daar kom je snel doorheen. Wat vooral bijblijft is: genieten. Net na mijn halverwege punt word ik overmoedig. Op een stukje dat op Komoot als ‘mooi gravelpaadje’ wordt gemarkeerd gaat het mis. Ik schat een bocht verkeerd in en glij hard onderuit. Resultaat? Een diepe jaap in de knie, een geschaafde schouder, wat blauwe plekken en voornamelijk een gebroken moraal. Ik lap mezelf even wat op, zet m’n shifter recht en spuit de wonden schoon. Dat wordt pijn lijden.
Helga van de voetbal
De keus is snel gemaakt. Meer gravel betekent meer stof en dat komt allemaal in de wonden. Snel naar huis over rechte asfaltwegen is het alternatief. Let’s do it. Met nog zo’n 10 kilometer te gaan kom ik in Zelhem langs de plaatselijke voetbalvereniging. Ik zie ene hoop volk en in mijn hoofd is altijd blijven hangen (weer die jeugdtoernooien): dan is er ook een EHBO-er aanwezig. Ik parkeer de fiets voor de kantine en wordt uiteindelijk geholpen door Helga. Een kordate dame die mij even kort monstert en al snel zegt: ‘komt wel goed’. De wond wordt goed ontsmet, verbandje eromheen en met wat huis-tuin-en-keuken tips is het geregeld. De meiden die staan te wachten voor het intapen kijken een beetje bedremmeld. Blijkbaar heb ik een flinke oorlogswond. Ach ja, het hoort erbij.
After the ride
Hoewel mijn rit dus wat werd afgekapt door de val heb ik ook op het laatste deel nog mooie gravelpaden gereden. Het is werkelijk waar schitterend hier en wat ik al aangaf: je komt nauwelijks iemand tegen. Bijna geen auto’s, geen andere fietsers, zelfs geen e-bike stellen die breeduit over de smalle fietspaden rijden. Het aantal ontmoetingen en korte ‘hoi’ momenten kan ik op twee handen tellen. Ik vind dat wel een pluspunt.
Route
Wil jij ook een keer deze route rijden? Check dan de Komoot file hieronder. Voor meer route inspiratie uit de achterhoek ga je naar de site van Outdoor Achterhoek. Daar kun je een keur aan verschillende routes vinden, voornamelijk vanuit Lochem en rondom Zeddam. Al met al genoeg gravel en raceplezier voor iedereen. Ik heb, ondanks de val, genoten!